Grupa Rozwiń Skrzydła – Teatr Metamorfoza

„Nie zadawaj dzieciom gwałtu nauczaniem

tylko niech się tym bawią:

wtedy łatwiej potrafisz dostrzec to czego każdy zdolny jesz natury.”

Platon

Z dziećmi w młodszym wieku pracuję już dwudziestu lat. Od początku „ciągnęło” mnie do organizowania zajęć teatralnych. Miałam wtedy wspaniałą okazję do obserwowania moich wychowanków. Mogłam dostrzec jak z roku na rok są coraz bardziej ciekawe wszystkiego, wymagające, chłonne. Lubią, gdy coś nowego dzieje się wokół nich i mogą czynnie w tym uczestniczyć. Mogłam patrzeć jak się zmieniają, „otwierają na świat” zmieniają się piękne motyle.

Kontakt dzieci z teatrem to nie tylko wycieczki do teatru, rozmowy z aktorami, ale przede wszystkim zabawa w teatr.

Dziecko, szczególnie w młodszym wieku szkolno- przedszkolnym, ma naturalną potrzebę wyrażania się w różnych formach. Odczuwa silną potrzebę fikcji i fantastyki, mocno przeżywa wartości moralne, takie jak dobro i zło. Teatr jest dla dzieci rzeczywistością wyjątkową, w której wszystko może się zdarzyć. Odtwórca roli ma okazję realizować swoje marzenia, by stać się kimś innym.

Działalność teatralna rozwija wyobraźnię, fantazję, twórcze myślenie dziecka, a także piękną, poprawną mowę. Rozwija także pamięć wzrokowo-słuchową. Zanim dziecko wystąpi na scenie musi nauczyć się swoich kwestii na pamięć, często długich i trudnych. Poprzez wielokrotne czytanie i powtarzanie tekstów doskonali pamięć wzrokowo-słuchową, a następnie łączy ją z koordynacją ruchową na scenie. W efekcie następuje poprawa komunikacji werbalnej i pozawerbalnej.

Na zajęciach teatralnych dziecko obcuje z literaturą – klasyką dziecięcą i tekstami współczesnymi, poznaje różne gatunki i twórców literatury. Uczestnicy zajęć rozszerzają swoją wiedzę o nowe pojęcia z zakresu teatru, np.: akt, didaskalia, antrakt (przerwa), foyer (hol), garderoba, proscenium.

Zajęcia teatralne wpływają również w sposób wychowawczy na małych aktorów. Dziecko uczy się współdziałania w grupie, uczy się odpowiedzialności za swoje działanie i ma świadomość, że w tejże grupie pełni bardzo ważną rolę. Między innymi od niego zależy sukces pracy całego zespołu. Dziecko uczy się również szacunku dla pracy kolegów.

Działalność teatralna tworzy też znakomitą szansę na wyciszenie niepożądanych zachowań, uczy pokory, panowania nad sobą i cierpliwości, gdy nauczyciel zajmuje się pozostałymi osobami. Przedstawienie wymaga ogromnego wysiłku, efekty ciężkiej pracy nie są widoczne od razu, a jednak dzieci dostrzegają cel i sens wielokrotnych ćwiczeń i powtórzeń.

Pierwsze kontakty z dziećmi poświęcałam na zabawy darmowe, w których nie ma gotowych ról, rekwizytów ani scenariusza. Są one oparte na wyobraźni, pantomimie, twórczości ruchowej, a niekiedy na słowie.

Drama jest właśnie sposobem poznawania świata za pomocą działania. Opiera się na naturalnej skłonności człowieka do naśladownictwa i zabawy oraz umiejętności życia fikcją literacką. Dzięki dramie można zmienić złe nawyki w zachowaniu dzieci oraz uwrażliwić je na problemy otaczającego świata.

Wprowadzanie zajęć teatralnych i ćwiczeń dramy pomaga doskonaleniu języka ojczystego uczniów. Dzieci uczą się poprawnie , głośno i wyraźnie wypowiadać słowa, zdania, czemu służą ćwiczenia dykcyjne. Dobra znajomość własnego języka będzie pomocna w opanowaniu języków obcych. Powierzenie niezbyt trudnej roli nawet dziecku z pewnymi wadami wymowy korzystnie wpływa na jego samopoczucie i motywuje do pracy. Dziecko z niewyraźną wymową stara się pokonać wszelkie przeszkody i jak najlepiej wystąpić publicznie. Czuje się wtedy akceptowane i ważne. Poprzez te zajęcia możemy przezwyciężać także trudności w czytaniu i opowiadaniu. Często dzieci samodzielnie czytają wiersze, fragmenty bajek ze zwróceniem uwagi na odpowiednią intonację i znaki przestankowe.

Często także dzieci nieśmiałe otwierają się przed grupą, wypowiadają swoje opinie, tworzą krótkie opowiadania do wybranych historyjek, przeżywają przygody bohaterów. W trakcie zajęć zapominają o swoich smutkach, szkolnych problemach, ponieważ tutaj wczuwają się w zupełnie nowe role. Ich gra jest akceptowana przez rówieśników. W ten sposób pozycja tych dzieci w grupie umacnia się.

Zajęcia teatralne szczególnie korzystnie wpływają na uczniów nadpobudliwych ruchowo. Uczestnictwo w tego rodzaju zabawach umożliwia tym dzieciom ekspansję ruchową w formie ćwiczeń ruchowych, mimicznych , naśladowczych. Dzieci te bawiąc się w teatr, uczestnicząc w przedstawieniach opanowują swoje ruchy nawykowe i koncentrują się na mowie lub czynności scenicznej, choć na krótką chwilę, żeby potem dobrze wypaść na scenie.

Zajęcia teatralne są również terapią dla dzieci z nadpobudliwością w sferze emocjonalnej. Takie dzieci w trakcie zajęć mają możliwość pozbywania się negatywnych emocji (gniew, płacz, złość, skarżenie, kłótliwość), a przyswajanie prawidłowych zachowań poprzez stwarzanie określonych sytuacji. Zabawy teatralne sprzyjają rozwojowi ruchowemu dzieci zahamowanych i spowolniałych.

Bardzo ważną rolę na zajęciach teatralnych odgrywają ćwiczenia mimiki, gestów, które pozwalają określić przeżycia osób. Te ćwiczenia zmniejszają zahamowania w sferze emocjonalno-uczuciowej. Uczą wrażliwości i ekspresji. Dzieci pozbywają się apatyczności i obojętności.

Zajęcia teatralne tak angażują dzieci, że są one w stanie opanować nie tylko swoje kwestie, ale również kolegów. Mogą więc pełnić rolę dublerów. Bawiąc się w teatr i występując przed publicznością dzieci czują się szczęśliwe, bo słyszą oklaski, pochwały i aplauz. Ogromne ich zaangażowanie, autentyczna radość tworzenia daje satysfakcję zarówno dzieciom, rodzicom i nauczycielom.

Edukacja teatralna ma ogromną przyszłość. Ten sposób spędzania wolnego czasu doceniano dawniej, gdy życie rodzinne nie było zdominowane przez telewizję i komputer. Prowadzenie zajęć teatralnych dla dzieci, to bardzo odpowiedzialna praca umysłowa i fizyczna, gdyż kształtuje odmienną wrażliwość od tej, która budują mas media.

Mam nadzieję, że chociaż w małym stopniu udaje mi się tak zainteresować dzieci zajęciami teatralnymi, że oglądaniu telewizji poświęcają jednak mniej czasu i odchodzą od gier komputerowych. W przyszłości będą to dojrzali odbiorcy sztuki teatralnej

Warsztaty improwizacji dla dzieci to nie tylko zajęcia teatralne, ale spotkania pozwalające przełamać swoje ograniczenia i trudności. Wykształcają na pierwszym miejscu umiejętności społeczne. Działania artystyczne, które za tym idą, są ważne, ale drugorzędne. Nauka improwizacji pomaga w aktywnym słuchaniu, komunikacji, uczy, jak być otwartym na pomysły, szybko reagować, używać wyobraźni, współpracować, używać właściwie swoich emocji, angażować się. Wszystkie te umiejętności są niezbędne do właściwego komunikowania się z innymi. I z samym sobą.